Zadania w projekcie
Zajęcia pozalekcyjne dla uczniów
Planowane w projekcie zajęcia pozalekcyjne będą miały charakter działań podnoszących kompetencje zawodowe uczniów i rozwijające ich uzdolnienia. Program zajęć w całości wykraczał będzie poza podstawę programową kształcenia zawodowego. Zajęcia odbywać się będą w godzinach popołudniowych i w sobotę, tak aby można je było połączyć z obowiązkowymi zajęciami lekcyjnymi, obowiązkami szkolnymi i domowymi uczestników. Zajęcia w dużej części prowadzone będą metodami projektu. Dwa razy w ciągu trwania projektu (czerwiec 2020 i czerwiec 2021) zorganizowane zostaną szkolne wystawy stworzonych w czasie zajęć projektów. Stworzenie kilku grup w jednym zawodzie pozwoli na zindywidualizowanie zajęć pod kątem preferencji uczestników. Zajęcia adresowane są do uczniów klas trzecich i czwartych w pierwszym roku trwania projektu oraz trzecich i drugich w drugim roku trwania projektu. Planuje się stworzenie 12 grup po 5 uczniów w grupie w roku pierwszym w następującym podziale na zawody:
- 6 grup dla zawodu technik informatyk (np. programowanie aplikacji mobilnych, tworzenie gier komputerowych, tworzenie aplikacji webowych z wykorzystaniem framework, zaawansowana obróbka, edycja, montaż plików audio video, itp);
- 4 grupy dla zawodu technik budownictwa(np. audyt energetyczny budynku, zagadnienia z historii architektury) ;
- 1 grupa dla zawodu technik elektronik (wykonywanie obwodów drukowanych z montażem elementów i uruchamianiem układu wg. własnych projektów, programowanie mikrokontrolerów)
- 1 grupa dla zawodu technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej (np. analiza możliwości wykorzystania różnych źródeł energii odnawialnej w zależności od miejsca zainstalowania, wykonywanie instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii w różnych konfiguracjach - układy hybrydowe).
W drugim roku trwania projektu planuje się stworzenie 8 grup:
- 4 dla technika informatyka;
- 2 dla technika budownictwa
- 2 dla technika urządzeń i systemów energetyki odnawialnej.
Planowana jest podobna tematyka zajęć. Ilość planowanych grup jest proporcjonalna do ilości uczniów w klasach w konkretnych zawodach w dwóch kolejnych latach, co z kolei wynika z planów rekrutacyjnych szkoły. W każdym roku szkolnym planuje się dla każdej z grup realizację 60h. Zajęcia prowadzone będą w salach szkolnych:
- zajęcia w zawodzie technik informatyk w pracowniach komputerowych przygotowanych do realizacji treści programowych w tym zawodzie, np. pracowni lokalnych sieci komputerowych czy programowania komputerowego;
- zajęcia w zawodzie technik budownictwa w pracowni kosztorysowania komputerowego i pracowni konstrukcji budowlanych;
- w zawodzie technik elektronik w pracowni elektronicznej wyposażonej w stanowiska ćwiczeniowe
- w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej w komputerowej pracowni projektowania i pracowni montażu systemów wyposażonej w indywidualne stanowiska ćwiczeniowe dla uczniów.
W ramach tego zadania przewiduje się zatrudnienie 11 nauczycieli do przeprowadzenia zajęć poz. Nauczyciel prowadzący jedną grupę realizuje 60h lekcyjnych w roku szkolnym W każdej grupie zatrudniony zostanie specjalista zgodnie ze specyfikacją zawodu.
Zajęcia z doradztwa zawodowego
Doradztwo zawodowe jest jednym z ważniejszych wyzwań stawianych współczesnej szkole. Planujemy prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, którymi objęci zostaną wszyscy uczestnicy projektu. W pierwszym roku trwania projektu planujemy dla każdej z 12 grup powstałych w ramach projektu dwa pięciogodzinne bloki - warsztaty obejmujące zagadnienia z zakresu zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej, aktywnego poruszania się po rynku pracy, właściwego gospodarowania czasem. Uczestnikami będą uczniowie klas trzecich i czwartych, czyli tacy, którzy jeszcze w czasie trwania projektu lub zaraz po jego zakończeniu będą wchodzić na rynek pracy. W drugim roku trwania projektu zajęciami z tego zakresu objęci będą tylko uczniowie klasy trzeciej, czyli 4 grupy. Łącznie przewiduje się 16 grup po 10 godzin warsztatów dla każdej z nich. . Celem doradztwa stanie się wypracowanie indywidualnej ścieżki kariery dla każdego ucznia z uwzględnieniem jego mocnych i słabych stron. W ramach projektu chcielibyśmy stworzyć procedurę współpracy doradcy z uczniami w najstarszych klasach wykorzystywaną także po zakończeniu trwania projektu.
Zajęcia wsparcia psychologiczno - pedagogicznego
Dla wszystkich grup planujemy także krótki, bo zaledwie dwugodzinny warsztat psychologiczno - pedagogiczny, który odbędzie się na początku kolejnych dwóch lat trwania projektu. Celem tego warsztatu jest przede wszystkim zwrócenie uwagi uczestników na poziom wsparcia i pomocy, którą mogą uzyskać w trakcie uczestnictwa w projekcie. W czasie zajęć zwrócona będzie także uwaga na sposób budowania własnego wizerunku, na mowę ciała, umiejętność prowadzenia rozmów o pracę, sposób zachowania w czasie ich trwania, strój oraz inne miękkie umiejętności, których brak często utrudnia młodym ludziom sprawne poruszanie się po rynku pracy i odnoszenie sukcesu.
W projekcie planujemy także udział uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Zaplanowaliśmy dla wszystkich uczestników, jednak w pierwszym rzędzie dla uczniów z orzeczeniami i opiniami poradni psychologiczno - pedagogicznej możliwość uzyskania wsparcia pedagogiczno - psychologicznego w czasie indywidualnych konsultacji z psychologiem. Konsultacje uważamy za szczególnie ważne, ponieważ często, co obserwujemy w codziennej praktyce szkolnej, uczniowie ci borykają się z rozlicznymi problemami: zniechęceniem, poczuciem niższości, nie doceniają własnej wartości, nie potrafią odnaleźć się w grupie. Zajęcia takie będą dla nich możliwością lepszej i pełniejszej samooceny, określenia własnych preferencji i możliwości, co w konsekwencji da im zdecydowanie lepszą pozycję na stracie w dorosłe zawodowe życie. Udział w tej formie zajęć będzie wynikiem woli uczestnika, lub wynikać będzie z sugestii opiekunów wspartych przez psychologa i pedagoga.
W czasie trwania całej realizacji projektu planujemy także realizację 40 godzin pomocy psychologiczno - pedagogicznej. Będą to zajęcia w czasie których uczestnicy projektu będą mogli uzyskać bezpośrednie wsparcie w formie indywidualnych zajęć z psychologiem. Propozycja ma na celu przede wszystkim wsparcie takich uczestników, którzy nie potrafią określić własnej ścieżki rozwoju, czyli np. wahają się pomiędzy wyborem studiów wyższych i ewentualnie kierunku tych studiów a podjęciem pracy zawodowej. W czasie spotkania psycholog będzie dążył do określenia mocnych i słabych stron ucznia, sprecyzowania jego zainteresowań, wskazania możliwości wykorzystania wiedzy i umiejętności zdobytych w czasie trwania projektu w życiu zawodowym lub w czasie kontynuowania procesu zdobywania wykształcenia na uczelniach wyższych. Proponujemy także dla każdej z grup dwugodzinny warsztat, w czasie którego doskonalone będą kompetencje społeczne.
Zajęcia z zakresu języka obcego zawodowego
Zgodnie z podstawą programową kształcenia zawodowego w ZS 6 prowadzone są zajęcia z języka obcego zawodowego - języka angielskiego. Uczestnikom projektu proponujemy dodatkowy udział w zajęciach z zakresu języka obcego zawodowego - języka niemieckiego. W praktyce szkolnej nie może on być realizowany, natomiast jego znajomość może być poważnym atutem dla uczniów i następnie absolwentów naszej placówki. Od 10 lat realizujemy projekty w ramach programu najpierw Leonardo da Vinci, a teraz Erasmus+. W ramach tych projektów przewidziane są czterotygodniowe praktyki zawodowe dla uczniów poza granicami Polski. Najczęściej współpracujemy z Niemcami i Włochami. Jednak to właśnie na terenie Niemiec stworzone zostały najlepsze warunki dla realizacji zadań zawartych w programach praktyk. Czynna znajomość języka zawodowego niemieckiego mogłaby być dla uczniów istotnym ułatwieniem w czasie trwania praktyki, a równocześnie podniosłaby ich kompetencje językowe ogólne. Co prawda w ramach realizacji projektów w programie Erasmus+ przewidziane są zajęcia z języka obcego, ale tam kładzie się większy nacisk na język potoczny, dzięki któremu uczestnik praktyki może bezpiecznie poruszać się za granicą. W niniejszym projekcie proponujemy zajęcia, które pozwolą uczestnikowi na pełne zrozumienie problematyki poruszanej w czasie praktyk. Dotyczy to przede wszystkim takich zawodów, jak technik budownictwa czy technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej, ponieważ w tych zawodach uczniowie realizują praktykę w niewielkich firmach, w których najczęściej nie ma możliwości porozumienia się w języku angielskim. Planujemy stworzenie 6 grup po 5 uczniów w grupie, po 3 grupy w każdym roku realizacji projektu. Zajęcia te będą przede wszystkim adresowane do uczniów klas drugich i trzecich, z racji że to właśnie w klasie trzeciej przypada realizacja obowiązkowej czterotygodniowej praktyki zawodowej. Zajęcia z zakresu języka obcego zawodowego będą się odbywały 1 raz w tygodniu w ilości 2 godzin lekcyjnych; każda grupa odbędzie 60 godzin zajęć. Zajęcia prowadzić będą nauczyciele języka niemieckiego z ukończoną formą translatoryki, którzy w poprzednich latach byli opiekunami grup podczas praktyk zagranicznych w Niemczech.
Staże wakacyjne
Staże wakacyjne odbywać się będą u pracodawców, z którymi szkoła tradycyjnie współpracuje od lat, czyli najbliższym otoczeniem społeczno-gospodarczym. Celem naszego działania jest jak najlepsze przygotowanie naszych absolwentów dla potrzeb lokalnych pracodawców, dlatego będziemy analizować kolejne oferty współpracy, przede wszystkim pod kątem wykorzystywania nowoczesnych technologii. Nie planujemy staży wyjazdowych. Z większością podmiotów gospodarczych został już podpisany list intencyjny. Współpraca z podmiotami gospodarczymi rozpocznie się zdecydowanie wcześniej - jej pierwszym etapem będzie przygotowanie stażu, to jest stworzenie planu wynikowego praktyki, w którym określone zostaną umiejętności nabyte przez ucznia. Za stworzenie planu odpowiedzialni będą nauczyciele szkoły w porozumieniu z pracodawcami. Plan musi być odpowiedni do stworzonego stanowiska pracy i wskazanego zakresu robót. Prowadzona będzie ewaluacja planów. Na etapie przygotowania projektu podjęto rozmowy z podmiotami gospodarczymi z terenu miasta i okolic w celu zapewnienia możliwości realizacji staży. Podpisano listy intencyjne firmami w branży budowlanej, informatycznej, elektronicznej i energetyki odnawialnej. Do realizacji projektu chcemy pozyskać takie firmy, aby odbywający staż uczniowie zetknęli się z nowoczesnymi technologiami.
- Nawiązanie współpracy z pracodawcami z najbliższego otoczenia szkoły poprzez podpisanie umów pomiędzy szkołą a pracodawcą, w których określone zostaną: m. in. Warunki współpracy, odpowiedzialność obu stron, rozkład obowiązków.
- Nauczyciele przedmiotów zawodowych wspólnie z pracodawcami stworzą plan wynikowy stażu, który dostosowany będzie do możliwości i warunków panujących w organizacji przyjmującej stażystę, a równocześnie będzie gwarancją kształcenia właściwych umiejętności stażysty.
- Wyłoniona zostanie w ramach rekrutacji grupa 30 (w roku 2020) i 20 (w roku 2021) uczniów-uczestników staży wakacyjnych.
- Staże odbywać się będą w czasie letnich wakacji to jest od czerwca do sierpnia w dwóch kolejnych latach.
- Pracodawca odpowiedzialny będzie za właściwe przygotowanie stanowiska pracy (np. narzędzia, wyposażenie stanowiska itp.) i stażysty (np. zakup ubrania roboczego, szkolenie bhp itd.) do podjęcia pracy.
- Pracodawca zobowiązany jest do wytypowania odpowiedzialnego za właściwe szkolenie pracownika, który opiekował się będzie grupą stażystów w zakładzie (maksymalnie może mieć pod opieką 6 stażystów).
- Pracownik ten odsunięty zostanie od swoich dotychczasowych czynności, aby mógł we właściwy sposób sprawować opiekę nad stażystą.
- Czas trwania stażu to 160 godzin.
- Stażysta zobowiązany jest do regularnego prowadzenia dokumentacji stażu - dokumentu, na podstawie którego nastąpi zaliczenie stażu.
- Ze strony prowadzącego projekt staże będą monitorowane poprzez odbycie w czasie ich trwania co najmniej czterech wizyt monitorujących (jedna w każdym tygodniu trwania stażu).
- Na zakończenie stażu stażysta zobowiązany zostanie do wypełnienia ankiety ewaluacyjnej, w której pytania zostaną sformułowane w ten sposób, aby uzyskać maksimum informacji na temat sposobu realizacji planu wynikowego, warunków realizacji stażu, opieki nad stażystą. Informacje te stanowić będą punkt wyjścia do stworzenia dokumentów stażu w kolejnym roku.
- Informacje pozyskane w ostatnim roku realizacji projektu posłużą do stworzenia ostatecznych sprawozdań, ale także będą punktem wyjścia do wprowadzenia zmian w szkolne programy nauczania i plany wynikowe przedmiotów zawodowych.
- Zgodnie z regulaminem konkursu przysługuje im wynagrodzenie proporcjonalne do ilości przepracowanych godzin
- Staże trwać będą w pierwszym roku od 15.06.2020 r do zakończenie 4.09.2020 (trzy grupy stażystów) oraz w drugim roku od 14.06.2021 do 7.08.2021 (dwie grupy stażystów).
- Stażysta zobowiązany jest do przestrzegania zasad bhp i przepisów wynikających z kodeksu pracy. W ciągu całego stażu prowadzi dokumentację w postaci dzienniczka, będącego jedną z form potwierdzenia realizacji zadania. Dzienniczek musi zostać złożony na ręce koordynatora projektu i na jego podstawie, oraz na podstawie list obecności uzyskanych od pracodawcy następuje zaliczenie stażu i wypłata wynagrodzenia.
Wyjazdy szkoleniowe-zawodowe-kurs certyfikowany
W ramach realizacji projektu zaplanowano dwie wycieczki naukowe: jedną do firmy Fakro, produkującej stolarkę okienną i elementy fotowoltaiki i drugą do firmy Galmet - specjalizującej się w produkcji urządzeń energetyki odnawialnej.
Wycieczka do firmy Fakro z siedzibą w Nowym Sączu. Ilość uczestników 25 + 3 osoby opieki. Wycieczka pięciodniowa, w jej trakcie trzydniowe szkolenie na stanowiskach szkoleniowych firmy w jej siedzibie. W trakcie wycieczki planuje się także zwiedzanie okolicy oraz inne atrakcje, proponowane w ramach szkoleń przez firmę.
Wycieczka do Jabłonnej, Rypina, Świecia, Gródka i Żuru. Ilość uczestników 20 + 2 opiekunów. Wycieczka pięciodniowa o charakterze objazdowym po miejscach i firmach, specjalizujących się w produkcji urządzeń energetyki odnawialnej. W jej trakcie odbędą się szkolenia np. w Jabłonnej.
Kursy certyfikowane dla uczniów
Oprócz zajęć, których celem jest rozwijanie zainteresowań uczniów, w projekcie proponujemy także kursy, których ukończenie da im konkretne kwalifikacje potwierdzone świadectwem lub certyfikatem. Oferta dopasowana została do oczekiwań lokalnych pracodawców. Udział uczniów w tej formie doskonalenia podniesie ich kwalifikacje i wyraźnie poprawi konkurencyjność na rynku pracy. Z rozmów z pracodawcami wynika, że poszukują oni pracowników wyposażonych w konkretne umiejętności, stąd nasz dobór takich form doskonalenia, aby jak najdokładniej spełnić oczekiwania lokalnego otoczenia społeczno gospodarczego.
Planujemy następujące kursy dla określonych grup uczniów:
- Programowanie aplikacji WEBOWYCH w języku PHP - 10 uczniów w zawodzie technik informatyk;
- Tworzenie interaktywnych witryn internetowych w języku java script - 10 uczniów w zawodzie technik informatyk;
- Kurs AUTOCAD stopień drugi - 10 uczniów w zawodzie technik budownictwa;
- Kurs AUTOCAD stopień trzeci - 10 uczniów w zawodzie technik budownictwa;
- Dobór i montaż pomp ciepła powietrze/woda - 8 uczniów w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;
- Dobór, montaż i uruchomienie urządzeń wentylacji mechanicznej z odzyskaniem ciepła - 8 uczniów w zawodzie technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej;
- Fotowoltaika - szkolenie dla instalatorów
- Kurs SEP - 20 uczniów z różnych zawodów.
- Kurs kosztorysowania w programie NORMA PRO - 10 uczniów w zawodzie technik budownictwa.
- Planujemy odbycie kursu certyfikowanego np. w firmie FAKRO, której siedziba mieści się w Nowym Sączu.
Łącznie w kursach certyfikowanych weźmie udział 86 uczniów ( 20 informatyków, 30 budowlańców i 16 techników energetyki odnawialnej.
Studia podyplomowe dla nauczycieli
Jednym z celów realizacji projektu jest podniesienie kompetencji zawodowych nauczycieli. W ramach projektu proponowane są nauczycielom studia podyplomowe. Wybór studiów wynika z potrzeb szkoły, sformułowanych w pięcioletnim planie dokształcania nauczycieli ZS 6.
Diagnoza szkoły, której elementem stało się także rozpoznanie sytuacji nauczycieli przedmiotów zawodowych, pokazała, że rozumieją oni ciągłą konieczność podnoszenia swoich kwalifikacji i uaktualniania wiedzy. Wszyscy nauczyciele przedmiotów zawodowych deklarują chęć uczestniczenia w studiach podyplomowych lub kursach certyfikowanych, chcąc w ten sposób podnieść własne kompetencje. Dlatego zaplanowaliśmy udział nauczycieli w powyższym działaniu. I tak planujemy, że trzy osoby będą w ciągu dwóch lat uczestniczyły w studiach podyplomowych:
- 1 osoba w zakresie programowania komputerowego.
- 1 osoba w zakresie klimatyzacji i chłodnictwa i jedna
- 1 osoba w studiach w zakresie energetyki odnawialnej,
Wprowadziliśmy propozycję studiów z zakresu klimatyzacji i chłodnictwa, ponieważ jest to nowy zawód na rynku pracy, a nasza szkoła przygotowuje się do wprowadzenia go w ofertę edukacyjną. Będą nam zatem potrzebni specjaliści w tej dziedzinie. Podobnie sprawa wygląda z zawodem technika energii odnawialnej. Zawód ten prowadzimy już od kilku lat, a w tej chwili w szkole zatrudniony jest tylko jeden specjalista. Natomiast nauczyciele zawodów informatycznych zgłaszają, że właśnie w procesie programowania mają wiele problemów, dlatego wskazane jest podniesienie ich kompetencji w tym zakresie.
Kursy dla nauczycieli
Drugim elementem podnoszenia swoich kwalifikacji i uaktualniania wiedzy przez nauczycieli są kursy certyfikowane:
- Zaawansowany WEB DEVELOPMENT w Symphony dla nauczycieli przedmiotów informatycznych (5 nauczycieli);
- LINUX UBUNTU - administracja serwerem dla nauczycieli przedmiotów informatycznych (5 nauczycieli);
- Kurs kosztorysowania komputerowego NORMA pro dla nauczycieli zawodów budowlanych (4 nauczycieli);
- FOTOWOLTAIKA - szkolenie dla instalatorów pomp ciepła - dla nauczycieli przedmiotów budowlanych i energetyki odnawialnej (2 nauczycieli).
Przeprowadzona zostanie ankieta ewaluacyjna, której celem będzie zebranie informacji na temat ocen proponowanych form doskonalenia zawodowego i ich przydatności w praktyce szkolnej. Łącznie wsparciem zostanie objętych 14 nauczycieli przedmiotów zawodowych w tym 9 mężczyzn i 5 kobiet.
Szkolenia dla nauczycieli przedmiotów informatycznych
Kurs zaawansowany Web Development w Symfony
Postęp naukowo techniczny wymusza na nauczycielach ciągłe podnoszenie własnych kwalifikacji. dotyczy to przede wszystkim nauczycieli informatyki i przedmiotów zawodowych z tego zakresu. Wybór takiego kursu podyktowany został konkretnymi potrzebami, poczuciem niepewności nauczyciela w czasie prowadzonych zajęć. Ukończenie proponowanych form dokształcania pozwoli na ugruntowanie posiadanych umiejętności, sprawne poruszanie się w obrębie nowości, a co za tym idzie zdecydowanie lepsze przygotowane ucznia do egzaminów i pracy zawodowej. Planowana forma kursu to udział w czterodniowym szkoleniu po 8 godzin dziennie.
Linux Ubuntu - administracja serwerem
Administrowanie serwerem to proces złożony, który wymaga od wykonawcy rzetelnego przygotowania. Dlatego nauczyciele przedmiotów informatycznych w dyskusji wykazali ten obszar jako jeden z tych, wymagających największego wsparcia. Forma kursu doskonalącego może na tym polu przynieść realne efekty. W ramach realizacji projektu planowany jest udział 5 nauczycieli w 4 dniowym szkoleniu, trwającym 8 h dziennie.
Szkolenia dla nauczycieli przedmiotów budowlanych
Kurs Kosztorysowanie w programie Norma PRO - nauczyciele
Nauczyciele teoretycznych przedmiotów budowlanych wskazują brak umiejętności posługiwania się programami kosztorysowymi. Udział w certyfikowanym kursie pozwoli na uzupełnienie tej luki i da im zdecydowanie lepsze przygotowanie do prowadzenia zajęć lekcyjnych zarówno teoretycznych jak i pracowni oraz laboratoriów. Obecnie pracodawcy oczekują od pracowników umiejętnościami posługiwania się specjalistycznymi programami komputerowymi, na przykład do tworzenia kosztorysów. Nauczyciele zgłaszają potrzebę opanowania tego programu. Aby zajęcia kosztorysowania dla zawodów technik budownictwa, technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej i technik chłodnictwa i klimatyzacji mogły przebiegać we właściwy, zgodny ze współczesnymi wymaganiami sposób, konieczne jest podniesienie kwalifikacji nauczycieli. W kursie uczestniczyć będą wszyscy nauczyciele przedmiotów budowlanych zatrudnieni w szkole.
Szkolenia dla nauczycieli przedmiotów energetyki odnawialnej
Fotowoltaika lub szkolenie dla instalatorów pomp ciepła
Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej to stosunkowo nowy zawód. Kwalifikacje do jego wykonywania nauczyciel uzyskał w ramach studiów podyplomowych. Dlatego konieczne staje się ciągłe podnoszenie kwalifikacji poprzez udział w kursach i szkoleniach pokazujących realne zasady montażu i obsługi urządzeń. W szkole jest także dwóch nauczycieli, którzy ukończyli studia podyplomowe z zakresu klimatyzacji i chłodnictwa. Mogliby oni być szerzej wykorzystani w realizacji zajęć w ramach tego zawodu, ale brakuje im praktycznego przygotowania. Stąd wybór takiej formy kursu, który jest właściwie kursem robotniczym, ale może dać nauczycielowi konkretne przygotowanie i umiejętności konieczne w czasie zajęć pracowni zawodowych. Kurs kształci umiejętności pożądane przez pracodawców, którym zależy, aby zatrudniany przez nich pracownik nie musiał od początku swojej zawodowej kariery zdobywać umiejętności koniecznych. Realizacja tego przedsięwzięcia pozwoli na zdecydowanie lepsze przygotowanie ucznia do wykonywania obowiązków zawodowych.